Türkiye’de İş Kazaları: Alınmayan Tedbirler Can Kaybına Yol Açıyor

Türkiye’de meydana gelen iş kazaları, trafik kazalarının ardından en büyük can ve mal kaybı nedenlerinden biri olmaya devam ediyor. Ülke ekonomisine yıllık maliyeti 10 milyar doları aşan bu kazaların büyük çoğunluğunun (%90’ının) temelinde, alınan önlemlerin gereksiz görülmesi yatıyor. Aydın’da iş sağlığı ve güvenliği alanında öncü firmalardan Polat OSGB Sorumlu Müdürü İş Güvenliği Uzmanı Emin Tükel, bu durumun ciddiyetine dikkat çekerek, iş güvenliği tedbirlerinin bir maliyet değil, önemli bir yatırım olduğunu vurguladı.

6331 Sayılı Kanun ve İş Güvenliğinin Önemi

2013 yılından bu yana yürürlükte olan 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, 2025 itibarıyla tehlike sınıfı ayrımı gözetmeksizin tüm iş yerlerinde tam uygulamaya geçti. Yaklaşık 13 yıllık bu süreçte, iş güvenliğinin ne denli hayati bir konu olduğu ve alınan tedbirlerin aslında birer yatırım olduğu net bir şekilde ortaya kondu. Tükel, geçmişte iş kazalarının neredeyse tamamının insan kaynaklı ihmaller ve tedbirsizlikten kaynaklandığını belirtti. Türkiye’nin Avrupa’da iş kazaları sıralamasında üst sıralarda yer alması ve bu kazaların ülke ekonomisine getirdiği ağır yük, iş sağlığı ve güvenliğine daha fazla önem verilmesi gerektiğini gösteriyor. Edinilen bilgilere göre, kazaların önlenmesi için harcanacak maliyetin yaklaşık %25’i, yaşanan can kayıpları ve acıların yanı sıra ülke ekonomisine 7.5 milyar dolarlık bir katkı sağlayabilir.

Farkındalık Eksikliği ve Temel Önlemlerin Önemi

İş Güvenliği Uzmanı Emin Tükel, iş sağlığı ve güvenliği kurallarına uyumda en büyük engelin ‘farkındalık eksikliği’ olduğunu dile getirdi. İşverenlerin İSG hizmetlerini bir maliyet kalemi olarak görme eğiliminde olduğunu ancak alınmayan her önlemin gelecekte çok daha büyük maliyetlere ve telafisi imkansız sonuçlara yol açtığını belirtti. Tehlike sınıfı ne olursa olsun tüm iş yerlerinin artık İSG hizmeti almak zorunda olduğunu hatırlatan Tükel, birçok kazanın basit ve kolayca alınabilecek önlemlerin ihmal edilmesinden kaynaklandığını ifade etti.

‘Bana Bir Şey Olmaz’ Anlayışı ve Alışkanlık Kaynaklı Riskler

Tükel, iş kazalarına yol açan temel nedenleri sıralarken, elektrik panolarının düzenli kontrolü, makine koruyucularının yerinde olması, yüksekte çalışma ekipmanlarının standartlara uygunluğu, kimyasal etiketlerinin güncelliği ve çalışanlara verilen düzenli eğitimlerin önemini vurguladı. Bu basit adımların bile birçok ağır yaralanma ve ölüm vakasını önleyebileceğini söyledi. Ülkemizdeki en büyük tehlikelerden birinin ‘Bana bir şey olmaz’ düşüncesi olduğunu belirten Tükel, çalışanların alışkanlıklarından kaynaklanan risk alma davranışlarının da iş kazaları oranlarını yükselttiğini söyledi. Kişisel koruyucu ekipmanların kullanılmamasının bir cesaret göstergesi değil, istatistiksel olarak büyük bir kumar olduğunu ve bu kumarın kaybedeninin çoğunlukla çalışanlar olduğunu sözlerine ekledi.