Doğada Gizlenen Ölümcül Risk: Yabani Mantarlar
Sonbaharın gelmesiyle birlikte doğa yürüyüşleri ve mantar toplama aktiviteleri artsa da, bu keyifli görünen uğraş ciddi tehlikeler barındırıyor. Manisa Şehir Hastanesi’nden Aile Hekimliği Uzmanı Dr. Ezgi Tanımlı, doğada kendiliğinden yetişen mantarların tüketimi konusunda vatandaşları uyararak, masum görünen bir mantarın saatler içinde hayati organlara kalıcı hasarlar verebileceğini vurguladı. Tanımlı, mantar zehirlenmesinin basit bir gıda zehirlenmesiyle karıştırılmaması gerektiğini, sonuçlarının çok daha ağır olabileceğini belirtti.
Uzmanlar, halk arasında yaygın olan ‘pişirince zehri geçer’, ‘böceklerin yediği mantar zehirsizdir’ veya ‘rengi parlak olanlar tehlikelidir’ gibi inanışların tamamen yanlış ve tehlikeli olduğunu ifade ediyor. Dr. Tanımlı, bir mantarın zehirli olup olmadığını dış görünüşüne, kokusuna veya tadına bakarak anlamanın imkansız olduğunun altını çizdi. Hatta bazı ölümcül mantar türlerinin, yenebilir türlere olan benzerliği nedeniyle en tecrübeli toplayıcıları bile yanıltabildiği biliniyor.
Belirtiler Saatler Sonra Ortaya Çıkabilir
Yabani mantar tüketimindeki en büyük risklerden biri, zehirlenme belirtilerinin hemen ortaya çıkmamasıdır. Dr. Ezgi Tanımlı, bazı vakalarda semptomların 6 ila 24 saat sonra başladığını, bu gecikmenin ise kişide sahte bir güven hissine yol açtığını belirtti. Tüketimden sonra kendini iyi hissetmenin bir güvence olmadığını söyleyen uzman, “Zehir vücuda yayıldıktan sonra belirtiler ortaya çıktığında, karaciğer ve böbrekler gibi hayati organlarda geri döndürülemez hasarlar oluşmuş olabilir” diyerek durumun ciddiyetine dikkat çekti. Bu nedenle, teknolojizone.com.tr olarak okurlarımıza doğadan toplanan hiçbir mantarın yüzde yüz güvenli olmadığını hatırlatmak isteriz.
Zehirlenme Şüphesinde Atılması Gereken Adımlar
Mantar tüketimi sonrası bulantı, kusma, karın ağrısı veya ishal gibi belirtiler fark edildiğinde vakit kaybetmeden harekete geçmek hayat kurtarıcıdır. Dr. Tanımlı, zehirlenmeden şüphelenilmesi durumunda yapılması gerekenleri şu şekilde sıraladı:
- Derhal 112’yi Arayın: Vakit kaybetmeden acil tıbbi yardım talep edin.
- En Yakın Sağlık Kuruluşuna Gidin: Belirtiler hafif olsa bile mutlaka bir hekime başvurun.
- Mantar Örneğini Yanınıza Alın: Eğer mümkünse, tüketilen mantardan bir parçayı yanınızda hastaneye götürün. Bu, teşhis ve tedavi sürecini hızlandırabilir.
- Kusmaya Çalışmayın: Doktor tavsiyesi olmadan kişiyi kusturmaya çalışmak, durumu daha da kötüleştirebilir.
- Evde Tedavi Yöntemlerinden Kaçının: Yoğurt yemek veya bitkisel karışımlar denemek gibi yöntemlerin zehri nötralize etme etkisi yoktur ve tıbbi müdahaleyi geciktirir.
Dr. Tanımlı’nın en önemli mesajı ise oldukça net: “Emin değilseniz yemeyin, belirti varsa beklemeyin.” En güvenli seçeneğin, Tarım Bakanlığı denetiminden geçen ve marketlerde satılan kültür mantarları olduğunu belirten uzman, doğanın sunduğu bu lezzetin ölümcül bir tuzağa dönüşmemesi için bilinçli olunması gerektiğini vurguladı. Teknolojizone.com.tr ekibi olarak, sağlıkla ilgili bu kritik uyarıları dikkate almanızı öneriyoruz.
